Wednesday, August 13, 2014

* ျပည္နယ္က အားကစား ၾကယ္ပြင့္မ်ား *

လြတ္လပ္ေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံ၏အားကစား ေလာကကို ျမန္မာနိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ျပန္လည္ ရရွိသည့္ (၁၉၄၈)ခုႏွစ္တြင္ စတင္ ေပါက္ဖြားလာခဲ့သည္ဟု ဆိုရမည္ ျဖစ္သည္။ (၁၉၄၈) ခုႏွစ္ ဇူလိုင္(၂၉)မွ ၾသဂုတ္လ (၁၄)ရက္ အထိ က်င္းပခဲ့သည့္ (၁၄) ႀကိမ္ေျမာက္ ကမၻာ့ အိုလံပစ္ ပြဲမွ စတင္ကာ နိုင္ငံတကာ အားကစား ေလာကထဲသို႔ စတင္ ဝင္ေရာက္ခဲ့သည္။ ယင္းအိုလံပစ္ အားကစားပြဲ ၿပီးသည့္ေနာက္ (၁၉၅၀-၅၁)ခုႏွစ္တြင္ စတင္ က်င္းပသည့္ အာရွ အားကစားပြဲတြင္ ပါဝင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ (၁၉၅၉)ခုႏွစ္ တြင္ စတင္ က်င္းပ ခဲ့သည့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ဝင္ေရာက္ ဆင္ႏႊဲခဲ့သည္။

                                               

ကမၻာ့အိုလံပစ္၊ အာရွ အားကစားပြဲေတာ္ႏွင့္ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲ တို႔တြင္ ျမန္မာ အားကစားသမားမ်ား ထိုက္သင့္ သေလာက္ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ေအာင္ျမင္သူမ်ား ထဲတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားက ေရွ႕တန္းမွ ပါဝင္ခဲ့သည္။ (၁၉၄၈)ခုႏွစ္ လန္ဒန္အိုလံပစ္သို႔ ျမန္မာနိုင္ငံမွ အားကစား(၃)ေယာက္ေစလႊတ္ခဲ့ရာ လက္ေဝွ႕သမား ေစာဟာဒီမွာ ကရင္တိုင္းရင္းသားျဖစ္သည္။
 
(၁၉၅၉)ခုႏွစ္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ျမန္မာ နိုင္ငံက ေရႊတံဆိပ္(၁၁)ခုဆြတ္ ခူးခဲ့သည္။ ေျပးခုန္ပစ္ အားကစား သမား(၅) ဦးက ေရႊတံဆိပ္(၅)ခု ဆြတ္ခူးခဲ့သည္။ (၄)ဦးမွာ ကခ်င္ ျပည္နယ္မွ ျဖစ္သည္။ ဂေရစီကား၊ ေနာ္ဖားယာ၊ ခင္ခင္ေထြး(အားလုံးဗန္းေမာ္)ႏွင့္ အာဖူး (ကခ်င္တိုင္းရင္းသား) တို႔ ျဖစ္သည္။ ပထမ ကၽြန္းဆြယ္ ေရကူး ၿပိဳင္ပြဲတြင္ တစ္ဦးထဲ ေရႊတံဆိပ္(၂) ခု ဆြတ္ခူးခဲ့သည့္ တင္ေအာင္နီ မွာလည္း ကခ်င္ျပည္နယ္ ဗန္းေမာ္ခရိုင္ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕သား ျဖစ္သည္။ ထိုနည္း တူစြာ လက္ေဝွ႕ ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ေရႊတံဆိပ္ ဆြတ္ခူး ခဲ့ၾကသည့္ စတင္ေလ မဂ်စ္ႏွင့္ မုတၱမ ေအာင္ထြန္း တို႔မွာလည္း ယခု မြန္ျပည္နယ္၊ ယခင္ တနသၤာရီတိုင္းသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ယင္း ကခ်င္ ျပည္နယ္မွ ေမြးထုတ္ ခဲ့သည့္ အားကစား သမားမ်ား အျပင္ နိုင္ငံ့ ဂုဏ္ေဆာင္ ကခ်င္ အားကစား သမားႀကီး(၂) ဦး ရွိခဲ့ေသးသည္။ ကခ်င္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ၿမီတုန္ေနာ္ ႏွင့္ ရွင္ေဗြဂမ္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
(၁၉၅၈)ခုႏွစ္ ဂ်ပန္နိုင္ငံ တိုက်ိဳၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ တတိယ အႀကိမ္ေျမာက္ အာရွ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲ မာရသြန္ ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ျပည္ေထာင္စုသား ကခ်င္ မ်ိဳးႏြယ္စုဝင္ ျမန္မာ တာေဝး အေျပးသမားႀကီး ၿမီတုန္ေနာ္က ထိုေခတ္ ထိုအခါက အာရွ မာရသြန္ ေျပးပြဲ ေလာကတြင္ ေအာင္ျမင္မွုမ်ား ရရွိေနၾကသည့္ နီေပါ၊ အိႏၵိယႏွင့္ ဂ်ပန္ တာေဝး အေျပးသမားမ်ားကို ေက်ာ္ျဖတ္ကာ ဒုတိယ ေနရာမွ ပန္းဝင္ခဲ့သည္။ စံခ်ိန္မွာ (၂) နာရီ (၃၂)မိနစ္ (၅၅)စကၠန္႔ျဖစ္သည္။ (၁၉၆၂)ခုႏွစ္ ဂ်ာကာတာ အာရွ အားကစားပြဲတြင္လည္း တတိယဆု ရခဲ့ေသးသည္။ ၿမီတုန္ေနာ္ နည္းတူ ေအာင္ျမင္ ေက်ာ္ၾကားခဲ့သည့္ ကခ်င္ မ်ိဳးႏြယ္စုဝင္ ျမန္မာ နိုင္ငံ့ ဂုဏ္ေဆာင္ တာေဝး အေျပး သမားႀကီး တစ္ဦးမွာ ရွင္ေဗြဂမ္ပင္ ျဖစ္သည္။
 
 
ရွင္ေဗြဂမ္သည္ အာရွ အားကစားပြဲ (၁၉၇၀)တြင္ မာရသြန္ ေျပးပြဲ တတိယ၊ ကၽြန္းဆြယ္ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ မီတာ(၁၀ဝ၀ဝ)ႏွင့္ မာရသြန္ ၿပိဳင္ပြဲမ်ား တြင္ ေရႊတံဆိပ္(၅)ခု၊ ေငြတံဆိပ္(၄)ခုႏွင့္ ေၾကးတံဆိပ္(၁)ခု ဆြတ္ခူးထားသူ ျဖစ္သည္။ ၿမီတုန္ေနာ္ႏွင့္ ရွင္ေဗြဂမ္တို႔ႏွင့္ အၿပိဳင္ ထင္ရွား ေက်ာ္ၾကားသည့္ တာေဝး အေျပးသမား တစ္ဦးမွာ အာဖူးပင္ ျဖစ္သည္။ အာဖူးသည္ ကၽြန္းဆြယ္ တာေဝးၿပိဳင္ပြဲမ်ား၌ ေရႊတံဆိပ္(၃)ခုႏွင့္ ေငြတံဆိပ္(၁)ခု ဆြတ္ခူးခဲ့ သူျဖစ္သည္။ အေျပး အျပင္ အပစ္ ထူးခၽြန္သူ ကခ်င္ တိုင္းရင္းသား တစ္ဦး ျမန္မာေျပးခုန္ပစ္ ေလာက၌ ရွိခဲ့ဖူးသည္။ သူကား ေနာ္ဖားယာ ျဖစ္သည္။ (၁၉၅၉) ဘန္ေကာက္ကၽြန္းဆြယ္ပြဲ သံျပားဝိုင္းပစ္၌ (၄၂ .၆၈) မီတာ ျဖစ္ကာ ေရႊတံဆိပ္ ရၿပီး သံလုံးပစ္၌ ဒုတိယ ရခဲ့သည္။ (၁၉၆၁)ရန္ကုန္ ကၽြန္းဆြယ္ တြင္လည္း သံျပားဝိုင္းပစ္၌ ေငြတံဆိပ္ ရခဲ့သည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ဖြား ေအာင္စိုးခိုင္ ကလည္း (၁၉၇၉)ဂ်ာကာတာ ဆီးဂိမ္းစ္ႏွင့္ (၁၉၈၁)မနီလာ ဆီးဂိမ္းစ္ တို႔တြင္ မီတာ(၃၀ဝ၀)တားဆီး ေက်ာ္ေျပးႏွင့္ မီတာ(၅၀ဝ၀)တို႔တြင္ ေရႊတံဆိပ္မ်ား ဆြတ္ခူးနိုင္ခဲ့သည္။ (၁၉၇၉၊ ၁၉၈၁ ႏွင့္ ၁၉၈၃) ဆီးဂိမ္းစ္ တို႔တြင္ ေငြတံဆိပ္ဆု(၃)ခုဆြတ္ခူးခဲ့သည္။ ကခ်င္ ျပည္နယ္ဖြား တိုင္းရင္းသားတို႔ မွာ ျမန္မာ နိုင္ငံသား အျခား တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္အတူတကြ လက္တြဲကာ ျမန္မာ ေျပးခုန္ပစ္ ေလာကကို ေရႊေရာင္ လင္းေစခဲ့သည္မွာ အမွန္ပင္ ျဖစ္သည္။
ေျပးခုန္ပစ္ သာမက အျခားေသာ အားကစား နည္းမ်ား ျဖစ္သည့္ ေဘာလုံး၊ ေဘာ္လီေဘာ၊ ဘတ္စကက္ေဘာ စသည့္ အားကစား နည္းတို႔တြင္လည္း ကခ်င္ ျပည္နယ္က ျမန္မာ့ လက္ေရြးစင္ အားကစားသမားမ်ား ေမြးထုတ္ ေပးနိုင္ခဲ့သည္။
ေဘာလုံး
ကခ်င္ ျပည္နယ္ဖြား ေဘာလုံး သမားမ်ားသည္ ျမန္မာ လက္ေရြးစင္ အသင္းတြင္ ပါဝင္ၿပီး ေျခစြမ္း ျပနိုင္ခဲ့ ၾကသည္။ ကခ်င္ ျပည္နယ္ကထြက္ ျမန္မာ့ လက္ေရြးစင္ ေဘာလုံးသမား မ်ား ထဲတြင္ ခ်စ္လွိုင္က ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ဝင္းေမာင္ (ျပည္သူ႔ရဲ)ႏွင့္ ဟန္သိန္း (ဘ႑ာအခြန္)တို႔မွာ ထင္ရွား ေက်ာ္ၾကားသည့္ ျမန္မာ့ လက္ေရြးစင္ ေဘာလုံး သမားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ သူတို႔ႏွစ္ဦး ေနာက္တြင္လည္း စိုးမိုးေက်ာ္၊ ေဇာ္ထိုက္တို႔ အျပင္ လက္ရွိ ျမန္မာ အမ်ိဳးသားလိဂ္တြင္ လက္ေရြးစင္ ျဖစ္သည့္ ရတနာပုံ အသင္းက ေအာင္ေက်ာ္မိုးသည္လည္း ကခ်င္ ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားက ျဖစ္သည္။
ဘတ္စကက္ေဘာႏွင့္ ေဘာ္လီေဘာ
ဘတ္စကက္ေဘာႏွင့္ ေဘာ္လီ ေဘာအားကစား နည္းမ်ားတြင္လည္း ကခ်င္ ျပည္နယ္ဖြား တိုင္းရင္းသားမ်ား ပါဝင္ခဲ့ ပါသည္။ ျမန္မာ အမ်ိဳးသမား ေဘာလီေဘာ အသင္း၌ ဆိုလၽွင္ စန္းစန္းေဖ၊ ေဘဘီ တို႔မွာ ကခ်င္ျပည္ နယ္က ျဖစ္သည္။ ထိုနည္း တူစြာ အမ်ိဳးသား အသင္းတြင္ ဆိုလၽွင္ ေက်ာ္ညႊန္႔မိုး၊ ဘတ္စကက္ေဘာ အသင္း၌ ေဝေဝခ်န္း၊ ၾကည္ၾကည္လြင္ တို႔မွာ ထင္ရွားသည့္ ကခ်င္ ျပည္နယ္ဖြား အမ်ိဳးသမီးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ အမ်ိဳးသား အသင္းတြင္ေတာ့ ေမာင္ျမင့္စိန္ ျဖစ္ပါသည္။ အျခားေသာ ကခ်င္ ျပည္နယ္ဖြား အားကစား သမားမ်ားလည္း က်န္ပါေသးသည္။

                                                     
 
ရွမ္းျပည္နယ္
ျမန္မာ့ အားကစား ေလာကကို အေထာက္ အကူ မ်ားစြာ ျပဳခဲ့သည့္ ျပည္နယ္မ်ား ထဲတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္သည္ လည္း အပါအဝင္ျဖစ္ပါသည္။ ေျပးခုန္ပစ္၊ အေလးမ၊ လက္ေဝွ႕၊ ၾကက္ေတာင္ ရိုက္၊ ေဘာ္လီေဘာ၊ ဘတ္စကက္ ေဘာ အားကစား နည္းမ်ားတြင္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသူ၊ တိုင္းရင္းသား၊ ရွမ္းျပည္နယ္ဖြား အားကစား ေမာင္မယ္မ်ား သည္ ျမန္မာ့ လက္ေရြးစင္ အျဖစ္ႏွင့္ နိုင္ငံ တကာ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ မ်ားစြာ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾက ပါသည္။
မြန္ျပည္နယ္
တနသၤာရီတိုင္းႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္ မခြဲစဥ္က တနသၤာရီတိုင္းႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္မွ အားကစား ေမာင္မယ္မ်ား သည္ ျမန္မာ့ လက္ေရြးစင္ ကစားသမားမ်ား အျဖစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာ နိုင္ငံ ကိုယ္စားျပဳ၍ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ ေအာင္ျမင္မွုမ်ား ရယူခဲ့ၾကပါသည္။ ပထမဆုံး အႀကိမ္ က်င္းပသည့္ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲ လက္ေဝွ႕ ၿပိဳင္ပြဲ တြင္ ေရႊတံဆိပ္ ရခဲ့ၾကသည့္ စတင္နီ မဂ်စ္ႏွင့္ မုတၱမေအာင္ထြန္း တို႔မွာ မြန္ျပည္နယ္မွ ျဖစ္ပါသည္။ ေဘာလုံး သမားမ်ား ထဲတြင္လည္း ေက်ာ္စိန္၊ ေရာဘတ္ ရင္ေက်ာ္၊ ေမာင္ေအာင္၊ ေဖျမင့္၊ ကိုကိုႀကီး၊ ေအာင္ခင္၊ စိုးျမင့္ တို႔မွာ မြန္ျပည္နယ္ထြက္ ထင္ရွားသူမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ပထမဆုံး အႀကိမ္ က်င္းပသည့္ အာရွ အားကစား ပြဲေတာ္ ေျပးခုန္ပစ္ ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ေမာ္လၿမိဳင္သား ေအးႀကိဳင္ ပါဝင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ ပါသည္။ မြန္ျပည္နယ္မွ ထြက္ေပၚ လာသည့္ ေျပးခုန္ပစ္ အားကစား သမားမ်ား ထဲတြင္ အထူးခၽြန္ဆုံး သူမွာ သန္းသန္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္
ရခိုင္ ျပည္နယ္ ကလည္း ေဘာလုံး၊ ေဘာ္လီေဘာႏွင့္ ေျပးခုန္ပစ္ တို႔တြင္ ျမန္မာလ က္ေရြးစင္မ်ား ေမြးထုတ္ ေပးနိုင္ခဲ့ပါသည္။ ေဘာလုံးတြင္ ေမာင္ေမာင္ညႊန္႔၊ ေဘာ္လီေဘာတြင္ ေက်ာ္ဒင္၊ စိန္ျဖဴေအာင္၊ ေျပးခုန္ပစ္ တြင္ ျမသူဇာ၊ ထြန္းဝင္းသိန္း၊ မခင္ပု၊ ေက်ာ္ျမင့္(လမ္းေလၽွာက္)၊ ခင္စိုး(မာရသြန္)တို႔မွာ ရခိုင္ ျပည္နယ္မွ ေမြးထုတ္ လိုက္သည့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာ နိုင္ငံေတာ္ ကိုယ္စားျပဳ လက္ေရြးစင္ အားကစား သမားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
စည္းလုံးညီညႊတ္မွု
ျပည္နယ္ အသီးသီးမွ ေမြးထုတ္ ေပးလိုက္သည့္ အေက်ာ္ အေမာ္ ထူးခၽြန္ ထင္ရွား သည့္ အားကစား သမား မ်ားသည္ တိုင္းအသီးသီးမွ အားကစား သမားမ်ားႏွင့္ စုေပါင္းကာ ျမန္မာ နိုင္ငံ၏ အားကစား ေရႊေရာင္ေခတ္ကို ထူေထာင္ နိုင္ခဲ့ၾကသည္။
(မွတ္မိသမၽွႏွင့္ ရွာေဖြ ေတြ႕ရွိသမၽွ တင္ျပရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ျပည္နယ္မ်ားမွ အားကစား ေမာင္မယ္မ်ား က်န္ရစ္ခဲ့ပါက ခြင့္လႊတ္ၾကပါရန္)


                  ေဆာင္းပါး-ဓါတ္ပံုကို ဒီက ကူးယူေဖာ္ျပေပးပါသည္။ ( http://wearewins.com/?p=806 )


MOGAUNG EXPRESS မွျပန္လည္မွ်ေ၀ေပးပါသည္။
 
 
 
 
 

No comments:

Post a Comment