အပိုဒ္ ၁၁
( ၁ ) လူအမ်ားေရွ႕ေမွာက္၌ ဥပေဒအတိုင္း စစ္ေဆး၍ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သည္ဟု ထင္ရွားစီရင္ျခင္းခံရသည့္ အခ်ိန္အထိ ျပစ္မႈႏွင့္ တရားစြဲဆိုျခင္းခံရသူတိုင္းသည္ အျပစ္မဲ့သူဟူ၍ ယူဆျခင္းခံထုိက္သည့္ အခြင့္အေရးရွိသည္။ ထိုအမႈကို ၾကားနာစစ္ေဆးရာ၀ယ္ စြပ္စြဲခံရသည့္ျပစ္မႈအတြက္ ခုခံေခ်ပႏိုင္ရန္ လိုအပ္ေသာအခြင့္အေရးမ်ားကို ထိုသူအား ေပးၿပီးျဖစ္ေစရမည္။( ၂ ) လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အား ႏိုင္ငံဥပေဒအရျဖစ္ေစ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒအရျဖစ္ေစ၊ ျပစ္မႈမေျမာက္ေသာလုပ္ရပ္ သို႔မဟုတ္ ပ်က္ကြက္မႈအရ စြဲဆိုျပစ္ေပးျခင္း မျပဳရ။ ထို႔အျပင္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္စဥ္အခါက ထိုက္သင့္ေစႏိုင္ေသာ အျပစ္ဒဏ္ထက္ ပိုမိုႀကီးေလးေသာ အျပစ္ဒဏ္ကို ထိုက္သင့္ျခင္း မရွိေစရ။
အပုဒ္ ၁၂
မည္သူမွ် မိမိသေဘာအတိုင္း ေအးခ်မ္းလြတ္လပ္စြာ ေနထုိင္ျခင္းကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ မိသားစုကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ ေနအိမ္အသိုက္အ၀န္းကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ စာေပးစာယူကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဥပေဒအရမဟုတ္ေသာ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္း မခံေစရ။ ထို႔ျပင္ မိမိ၏ ဂုဏ္သိကၡာကိုလည္း အထက္ပါအတုိင္း ပုတ္ခတ္ျခင္း မခံေစရ။လူတိုင္းတြင္ ထိုသို႔ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းမွေသာ္လည္းေကာင္း ပုတ္ခတ္ျခင္းမွေသာ္လည္းေကာင္း ဥပေဒအရ ကာကြယ္ပိုင္ခြင့္ရွိသည္။
အပုိဒ္ ၁၃
( ၁ ) လူတိုင္းတြင္ မိမိႏိုင္ငံ နယ္နိမိတ္ အတြင္း၌ လြတ္လပ္စြာ သြားလာေရြ႕ေျပာင္းႏိုင္ခြင့္၊ ေနထိုင္ခြင့္ရွိသည္။( ၂ ) လူတိုင္းတြင္ မိမိေနထုိင္ရာ တုိင္းျပည္မွလည္းေကာင္း၊ အျခားတုိင္းျပည္မွလည္းေကာင္း ထြက္ခြာသြားလာပိုင္ခြင့္ရွိသည့္အျပင္၊ မိမိ၏တိုင္းျပည္သို႔ ျပန္လာပိုင္ခြင့္လည္းရွိသည္။
အပိုဒ္ ၁၄
( ၁ ) လူတိုင္းသည္ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ ခံေနရျခင္းမွ လြတ္ကင္းရန္ အျခားတိုင္းျပည္မ်ား၌ ေအးခ်မ္းစြာ ခိုလႈံေနႏိုင္ခြင့္ရွိသည္။( ၂ ) ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ မပတ္သက္သည့္ ျပစ္မႈမ်ားမွေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကုလသမဂၢ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ သေဘာတရားမ်ားကို ဖီဆန္ေသာအမႈမ်ားမွေသာ္လည္းေကာင္း၊ အမွန္ေပၚေပါက္လာေသာ ျပစ္မႈေၾကာင့္ တရားစြဲဆိုျခင္းခံရသည့္ အမႈအခင္းမ်ားတြင္ အထက္ပါအခြင့္အေရးကို အသံုးမျပဳႏိုင္ေစရ။
အပိုဒ္ ၁၅
( ၁ ) လူတုိင္းသည္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ခံယူပုိင္ခြင့္ရွိသည္။( ၂ ) ဥပေဒအရမဟုတ္လွ်င္ မည္သူမွ် မိမိ၏ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကို စြန္႔လႊတ္ျခင္း မခံေစရ၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကိုလည္း ျငင္းပယ္ျခင္း မခံေစရ။
အပိုဒ္ ၁၆
( ၁ ) အရြယ္ေရာက္ၿပီးေသာ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတို႔တြင္ လူမ်ိဳးကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ အေၾကာင္းျပဳ၍ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကန္႔သတ္ျခင္းမရွိဘဲ၊ ထိမ္းျမားႏိုင္ခြင့္ႏွင့္ မိသားစု ထူေထာင္ႏိုင္ခြင့္ရွိသည္။ အဆိုပါ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတို႔သည္ လင္မယားအျဖစ္ ေပါင္းသင္းေနစဥ္ အခ်ိန္အတြင္း၌ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အိမ္ေထာင္ကိုဖ်က္သိမ္း၍ ကြာရွင္းၾကသည့္အခါ၌လည္းေကာင္း၊ လက္ထပ္ ေပါင္းသင္း အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္းေသာ တူညီသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကို ရရွိထုိက္သည္။( ၂ ) သတို႔သားႏွင့္ သတို႔သမီး ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္၏ လြတ္လပ္ေသာ သေဘာဆႏၵရွိမွသာလွ်င္ ထိမ္းျမားျခင္းကို ျပဳရမည္။( ၃ ) မိသားစုတစ္ခုသည္ လူ႔အဖြ႔ဲအစည္း၏ သဘာ၀က်ေသာ အေျခခံအဖြဲ႔တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ထိုမိသားစုသည္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ အစုိးရတို႔၏ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းကို ခံယူခြင့္ရွိသည္။
အပိုဒ္ ၁၇
( ၁ ) လူတိုင္းတြင္ မိမိတစ္ဦးခ်င္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျခားသူမ်ားႏွင့္ ဖက္စပ္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပစၥည္းဥစၥာတို႔ကို ပိုင္ဆိုင္ရန္ အခြင့္အေရး ရွိရမည္။( ၂ ) ဥပေဒအရမဟုတ္လွ်င္၊ မည္သူမွ် မိမိ၏ ပစၥည္းဥစၥာပိုင္ဆိုင္ခြင့္ကို စြန္႔လႊတ္ျခင္း မခံေစရ။
အပိုဒ္ ၁၈
လူတိုင္းတြင္ လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚႀကံဆႏိုင္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ခံယူရပ္တည္ႏိုင္ခြင့္ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ သက္၀င္ကိုးကြယ္ႏိုင္ခြင့္ ရွိသည္။ အဆိုပါအခြင့္အေရးမ်ား၌ မိမိကိုးကြယ္သည့္ ဘာသာကို သို႔တည္းမဟုတ္ သက္၀င္ယံုၾကည္ခ်က္ကို လြတ္လပ္စြာ ေျပာင္းလဲႏိုင္ခြင့္ ပါ၀င္သည့္အျပင္ မိမိတစ္ေယာက္ခ်င္းျဖစ္ေစ၊ အျခားသူမ်ားႏွင့္ စုေပါင္း၍ျဖစ္ေစ၊ ျပည္သူအမ်ားေရွ႕ေမွာက္တြင္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေရွ႕ေမွာက္တြင္မဟုတ္ဘဲေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ ကိုးကြယ္ေသာဘာသာကို သို႔တည္းမဟုတ္ သက္၀င္ယံုၾကည္ခ်က္ကို လြတ္လပ္စြာ သင္ျပႏိုင္ခြင့္၊ က်င့္သံုးႏိုင္ခြင့္၊ ၀တ္ျပဳကိုးကြယ္ႏိုင္ခြင့္ႏွင့္ ေဆာက္တည္ႏိုင္ခြင့္တို႔လည္း ပါ၀င္သည္။
အပိုဒ္ ၁၉
လူတိုင္းတြင္ လြတ္လပ္စြာ ထင္ျမင္ယူဆႏိုင္ခြင့္ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ ဖြင့္ဟေျပာဆုိႏိုင္ခြင့္ရွိသည္။ အဆိုပါ အခြင့္အေရးမ်ား၌ အေႏွာက္အယွက္မရွိဘဲ လြတ္လပ္စြာ ထင္ျမင္ယူဆႏိုင္ခြင့္ ပါ၀င္သည့္အျပင္၊ ႏိုင္ငံနယ္နိမိတ္မ်ားကို ေထာက္ထားရန္မလိုဘဲ သတင္းအေၾကာင္းအရာႏွင့္ သေဘာတရားမ်ားကို တနည္းနည္းျဖင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ရွာယူဆည္းပူးႏိုင္ခြင့္၊ လက္ခံႏိုင္ခြင့္ႏွင့္ ေ၀ငွျဖန္႔ခ်ိခြင့္တို႔လည္းပါ၀င္သည္။
အပုိဒ္ ၂၀
( ၁ ) လူတိုင္းတြင္ လြတ္လပ္ ေအးခ်မ္းစြာ စုေ၀းႏိုင္ခြင့္ႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းႏိုင္ခြင့္တို႔ရွိသည္။( ၂ ) မည္သူကိုမွ် အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုသို႔ ၀င္ေစရန္ အတင္းအက်ပ္မျပဳရ။
No comments:
Post a Comment